“Polska to nie jest tylko państwo.
To historia – na przemian radosna i smutna.
Polska to wielka Idea i Naród,
krew męczenników i wieczna niepewność jutra”

Twierdza – “Nasza Tożsamość”

Wprowadzenie

Niniejszy artykuł stanowi przegląd zespołów muzycznych mających coś wspólnego patriotyzmem i/lub nacjonalizmem. Zdecydowałam się zaprezentować grupy o różnym zabarwieniu politycznym: od prawicowego Legionu, przez centrowy Leszek Bubel Band aż po lewicowy Sztorm68. Celem mojej publikacji jest pokazanie różnorodności polskich formacji narodowych. Żadna z nich nie głosi treści całkowicie zbieżnych z moim narodowo-socjaldemokratycznym światopoglądem.

Moje idee to patriotyzm, pozytywny nacjonalizm, solidaryzm słowiański, eurosceptycyzm, antyglobalizm, umiarkowany antykapitalizm, państwo opiekuńcze, liberalizm obyczajowy, ateizm, laicyzm, antyklerykalizm i humanistyczny racjonalizm. Popieram demonstrowanie miłości do Polski i Polaków, sprzeciwiam się zaś atakowaniu innych Narodów, narzucaniu rodakom wiary katolickiej, incydentom homofobicznym/transfobicznym oraz wzywaniu do wprowadzenia skrajnego socjalizmu. Jestem totalnym wrogiem Unii Europejskiej, ale nie mam nic przeciwko współpracy słowiańsko-słowiańskiej. Mówię “NIE” autonomii Śląska, a “TAK” zerwaniu konkordatu.

W Polsce nie ma zespołów łączących postulaty nacjonalistyczne z socjalliberalnymi, zatem jestem skazana na kapele, z którymi zgadzam się połowicznie. Nie mówmy jednak o mojej orientacji politycznej. Przejdźmy do charakterystyk wybranych formacji narodowych. Uwaga! W niniejszym tekście nie ma nic o Horytnicy i Irydionie, ponieważ opisałam te grupy w artykułach “Usłyszeć głos patriotów” i “Zespół Irydion. Pokochasz go czy znienawidzisz?”. Życzę przyjemnej lektury!

Legion

Założony na przełomie 1990 i 1991 roku Legion to zespół rockowy cieszący się ogromnym szacunkiem w kręgach zachowawczych i narodowo-radykalnych. Grupa reprezentuje światopogląd patriotyczny, katolicki, konserwatywny, reakcyjny i monarchistyczny (na te dwie ostatnie idee wskazują utwory “Pieśń o Starej Europie”, “Wandea” i “Sarmaci”). Tematyka piosenek, nagrywanych przez formację, obraca się wokół obrony starego porządku świata i walki ze zjawiskami uznawanymi przez Kościół za niewłaściwe. Kapela czerpie inspiracje z historii, o czym świadczą nie tylko nagrania wymienione w nawiasie, ale również antykomunistyczny kawałek “1920”.

Zespołowi zdarza się jednak łączyć przeszłość z teraźniejszością: w “Krzyżowcach XX Wieku” podmiot liryczny porównuje współczesnych prawicowców do uczestników wojen krzyżowych. Grupa stworzyła ponadto hymn na cześć Obozu Narodowo-Radykalnego (“ONR”), utwór nawiązujący do terceryzmu (“Trzecia Droga”), balladę o celtyckiej krainie umarłych (“Avalon, Wyspa Mgieł”) i wiele innych perełek. Wokalistą formacji jest Tomasz J. Kostyła, będący także fotografem, poetą i publicystą. Nazwisko artysty figuruje na liście członków Komitetu Poparcia Marszu Niepodległości. Warto wiedzieć, że Kostyła przyczynił się do powstania “Antologii Polskiej Poezji Tożsamościowej” – książki z wierszami prawicowymi i patriotycznymi.

Twierdza

Zespół tożsamościowy działający w latach 1999-2003. Według polskojęzycznej Wikipedii, był on powiązany z narodowo-katolicką Młodzieżą Wszechpolską. Autor hasła nie uściślił, na czym polegało owo powiązanie, więc trudno powiedzieć, czy Twierdza była nadworną orkiestrą Wszechpolaków, czy po prostu formacją sympatyzującą z tym ruchem. Grupa, podobnie jak Legion, ma na koncie piosenki poświęcone przeszłości i teraźniejszości.

Utwory dotykające tematyki historycznej to np. “Nieznany Żołnierz” i “Monte Cassino”. Do kawałków, w których podmiot liryczny skupia się na współczesności, należą nagrania “Expressis Verbis” (śmiałe, bezkompromisowe, oskarżycielskie) i “Świadectwo” (piętnujące m.in. emigrację). Dosyć kontrowersyjnym dziełem Twierdzy jest “Iberyjski Wojownik” wyrażający podziw dla generała Franco. We wspomnianym utworze pojawia się sformułowanie “generał Franco niesie zdrajcom śmierć”.

Bastion

Kapela spod znaku drapieżnego i hałaśliwego rocka. Jak podaje oficjalna strona grupy, Bastion powstał w roku 2000 i początkowo posługiwał się nazwą Pussydriver. Formacja nie wydała jeszcze indywidualnego CD, ale zaznaczyła swoją obecność na składance “Twardzi Jak Stal. Muzyczny Hołd Dla Narodowych Sił Zbrojnych” (umieszczono tam utwór pt. “Tożsamość”). Opublikowała też “Alteri Vivas Oportet, Si Vis Tibi Vivre” – coś, co na witrynie internetowej zostało określone jako “archiwalny materiał dostępny na winylu”. Bastion, pomimo skromnego (aczkolwiek obiecującego!) dorobku, koncertował w wielu polskich miastach. Dla swoich fanów przygotował specjalne koszulki, które można zamówić za pośrednictwem Sieci.

Forteca

Zespół grający dwa rodzaje piosenek. Tym pierwszym są utwory z oryginalnymi tekstami, a tym drugim – kawałki wykorzystujące twórczość znanych polskich poetów. Członkowie Fortecy ilustrują dźwiękami wiersze Tadeusza Gajcego, Władysława Broniewskiego, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i innych autorów. Można zatem powiedzieć, że znaczna część ich nagrań to poezja śpiewana. Bardzo udane są interpretacje “Pieśni o Żołnierzach z Westerplatte” i “Elegii o… (Chłopcu Polskim)”. Co do piosenek z tekstami unikalnymi, wypada wspomnieć o utworze “Forteca”. Padają w nim bowiem słowa “Forteca, Forteca, ostatni bastion Polski”. Niewykluczone, że jest to manifest artystyczny tej wyjątkowej formacji.

Zjednoczony Ursynów

Patriotyczny squad hip-hopowy nagrywający utwory na wysokim poziomie. Grupa wysławia Polskę i Warszawę, porusza tematy znane z ojczystej historii, podkreśla znaczenie wartości rodzinnych oraz manifestuje swoją wiarę w Boga. Teksty Zjednoczonego Ursynowa są napisane z ogromną swadą i zawsze świetnie się rymują. Często występują w nich aluzje literackie do dzieł polskich i europejskich autorów, a także popularne łacińskie sentencje. Formacja rapuje jednak nie tylko o polskości i tradycjonalizmie, ale również o piłce nożnej (kawałek “Czarna eLka” to panegiryk na cześć Legii Warszawa). Squad doczekał się kilku przyzwoicie zrealizowanych teledysków. Jednym z nich jest video clip ilustrujący utwór “Miasto Moje”.

Przy hip-hopowej grupie działa Stowarzyszenie “Zjednoczony Ursynów”, które – według informacji opublikowanej na stronie internetowej – “ma na celu propagowanie patriotyzmu wśród Polaków”. Zgodnie z oficjalnym komunikatem, ugrupowanie zamierza “organizować wykłady historyczne i warsztaty muzyczne z udziałem profesorów historii i profesjonalnych muzyków”. Na razie Stowarzyszenie “ZU” realizuje swoją misję poprzez wydawanie patriotycznych krążków i uczestnictwo w wydarzeniach typu Marsz Niepodległości. Raperzy ze Zjednoczonego Ursynowa koncertowali razem z antykomunistycznym bardem Andrzejem Kołakowskim. Nagrali też piosenkę z gościnnym udziałem Kotziego.

Leszek Bubel Band

Formacja utworzona przez Leszka Bubla: byłego posła, prezesa Polskiej Partii Narodowej, redaktora naczelnego tygodnika “Tylko Polska”. Początkowo zespół koncentrował się na komponowaniu satyrycznych kawałków disco-polowych i popowych, później jednak zaczął tworzyć utwory poważniejsze i ambitniejsze. Najbardziej znanym nagraniem LBB jest “Longinus Zerwimycka” – prześmiewcza piosenka, która zbulwersowała środowiska ceniące poprawność polityczną. Grupa słynie z ogromnej aktywności i zamiłowania do muzycznych eksperymentów. W latach 2008-2010 udało jej się wydać aż sześć zróżnicowanych płyt (“Longinus Zerwimycka”, “Elyty”, “Biało-Czerwona Krew. W Hołdzie Narodowym Siłom Zbrojnym”, “Żołnierze Wyklęci”, “Rycerze Idei. Panie Romanie, Wielkiej Polski Hetmanie”, “Życie i Śmierć dla Narodu”).

Utwory formacji Leszek Bubel Band poruszają najrozmaitsze tematy: wyśmiewają osoby publiczne i konkurencyjne partie (“Rebe Muchomorek”, “Bolek Wałęsa”, “Epitafium Dla LPR“), krytykują popkulturę i konsumpcyjny styl życia (“Masakra”, “Doda Elektroda“, “Roślinki“), upamiętniają żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych (“Modlitwa NSZ”, “Pieśń Partyzancka NSZ”, “Szczerbiec NSZ“), chwalą Romana Dmowskiego (“Panie Romanie, Wielkiej Polski Hetmanie”), wyrażają poparcie dla polsko-węgierskiej przyjaźni (“Polak-Węgier Dwa Bratanki”), oddają hołd ks. Jerzemu Popiełuszce (“Kazanie Ks. Jerzego”). Nie da się wymienić wszystkich zjawisk i problemów komentowanych przez LBB. Najbardziej monumentalnym dziełem grupy jest trwająca ponad 13 minut kompozycja “Elity”. Zarejestrowano ją na płycie “Rycerze Idei. Panie Romanie, Wielkiej Polski Hetmanie”.

Klasa Pracująca

Projekt muzyczny, za który odpowiada Adam, twórca licznych przedsięwzięć tego typu. Ten jednoosobowy zespół ma charakter narodowo-robotniczy: patriotyczny, a zarazem antykapitalistyczny. Solista śpiewa o biedzie, niepewności jutra, dysproporcjach społecznych, niegodnym traktowaniu pracowników i bezrobociu obejmującym nawet przedstawicieli inteligencji. Krytykuje obecny porządek polityczny, który – według niego – jest atrapą demokracji i przyczyną cierpienia milionów ludzi. Apeluje o osądzanie III RP na równi z Polską Rzeczpospolitą Ludową. Często manifestuje swój patriotyzm i panslawizm, np. poprzez wspominanie o ojczystych symbolach i słowiańskiej dumie. Wydawcą Klasy Pracującej jest należące do Adama miniwydawnictwo Gniew Ludzi Pracy.

Pod względem brzmieniowym, Klasa Pracująca stanowi dosyć spokojne Oi! (podgatunek punk rocka). Jeśli chodzi o teksty, to można pogratulować Adamowi celnych uwag typu “Nasi rodzice myśleli, że po upadku komunizmu coś tu zmieni się. No i faktycznie zmienił się kraj. Teraz mamy biedę razy dwa” albo “Teraz mamy demokrację, możesz mówić to, co chcesz. Możesz sobie krzyczeć do woli, nikt nie będzie słuchał cię”. Piosenka “Kolorowy Świat” ma taką samą melodię jak “Maszyna” Reaktora37. “Muzyka Biedoty“ sprawia zaś wrażenie coveru R37. Pytanie: czy Reaktor37 to jedno z wielu artystycznych przedsięwzięć Adama? Głos mężczyzny z R37 brzmi podobnie do głosu naszego znajomego patrioty-socjalisty. Poza tym, Reaktor37 – zupełnie jak Klasa Pracująca – krzewi idee narodowe, panslawistyczne, proletariackie i antykapitalistyczne.

Robotniczy Front

Inny projekt Adama związany z miniwydawnictwem Gniew Ludzi Pracy. Najciekawszym utworem, promowanym pod szyldem RF, jest „Bydło”, w którym szokujący tekst miesza się z niesamowitymi, syntetycznymi dźwiękami. Kawałek nawiązuje do motywu kapitalisty-tyrana, ale znajdziemy w nim również fragmenty dotyczące życia politycznego („Każda partia wizję już ma, jak rozbudować ten piękny kraj. Zapytaj więc, jaki mają program. Odpowiedź będzie zaskakująco prosta. Dowiesz się sporo o Bogu i etyce, co dobre, a co złe, lecz nic o polityce”). Niezłe jest także nagranie „Antykapitalizm” zawierające ponury podkład muzyczny i rytmiczną melorecytację. Usłyszymy w nim m.in. słowa „Dzięki wam Orzeł jest w koronie. Co z tego, że biedny? Jego kraj tonie”. Bardzo mroczną, klimatyczną, niepokojącą kompozycją jest „Groźba”. Niestety, posiada ona agresywny tekst, który nie wszystkim musi się podobać.

Sztorm68

Prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalny zespół narodowo-robotniczy. Rok założenia: 1991. Miejsce założenia: Skoczów. Kapela zajmuje się opiewaniem proletariuszy, krytykowaniem polityki Stanów Zjednoczonych, potępianiem ideologii syjonistycznej, wybielaniem postaci Saddama Husajna i tego typu sprawami. Narodowcy oceniają ją bardzo różnie, przede wszystkim dlatego, że ma ona na sumieniu piosenkę “Dziękujemy”.

Utwór ten gloryfikuje stan wojenny, kieruje ciepłe słowa pod adresem jego organizatorów oraz wyszydza prześladowanych opozycjonistów. Co gorsza, w omawianym kawałku ofiary grudnia 1981 roku są obrzucane antysemickimi wyzwiskami. Niektórzy Internauci (użytkownicy serwisu YouTube) przyrównują stworzenie tej piosenki do zdrady narodowej. Stan wojenny to temat bardzo kontrowersyjny, zupełnie jak powstanie warszawskie. Trzeba jednak przyznać, że kompozycja “Dziękujemy” jest niesmaczna i zasługuje na naganę.

Zakończenie

Zespoły, które scharakteryzowałam w niniejszym artykule, to tylko przykłady polskich formacji narodowych. Oprócz nich, istnieją również inne grupy, zarówno prawicowe, jak i lewicowe. Ich odkrycie i opisanie zostawiam jednak Czytelnikom. Pozdrawiam i dziękuję za lekturę mojego tekstu. Mam nadzieję, że przynajmniej częściowo poszerzył on wiedzę Odbiorców.

Natalia Julia Nowak,
8-11 sierpnia 2012 r.

PS. Wybrane piosenki do posłuchania.

Legion – “Avalon, Wyspa Mgieł”:
http://www.youtube.com/watch?v=-pMnVDeKfZU

Twierdza – “Nasza Tożsamość”:
http://www.youtube.com/watch?v=OZ2zIpHYfDA

Bastion – “Tożsamość”:
http://www.youtube.com/watch?v=e6oxnZETbdc

Forteca – “Pieśń o Żołnierzach z Westerplatte”:
http://www.youtube.com/watch?v=hwBq6wry6TI

Zjednoczony Ursynów – “Miasto Moje”:
http://www.youtube.com/watch?v=PCF-B6deZ7Q

Leszek Bubel Band – “Elity”:
http://polskapartianarodowa.org/lbb/mp3/Leszek%20Bubel%20Band%20-%20Elit...

Reaktor37 – “Muzyka Biedoty”:
http://www.youtube.com/watch?v=-USuiIxH2oQ

Robotniczy Front – “Bydło”:
http://www.youtube.com/watch?v=mx0O510ZFRk

Sztorm68 – “Sztorm 68”:
http://www.youtube.com/watch?v=JqPT642vpgM