Zauważyłem, że każda polska premiera tego typu filmów ujawnia tabuny specjalistów od azjatyckiego kina „kopanego”. I choć owe „kopanki” powstają od lat dziwi, że specjaliści ujawnili się stosunkowo niedawno. Czy należy winić za to modę na ten gatunek? A może sympatia do kina kopanego nie jest już obciachem?

I nie przekona mnie ten, kto powie, że taśmowa produkcja azjatów, zawiera się w prostym waleniu po gębie, że w „klanach ninja”, „Shaolinach” itd. nie było krzty filozofii, że bzdura i kretynizm. Nie, kochani. Jedyne, co odróżnia tamte filmy (rzekomo siermiężne i kiczowate) to budżet. Poza tym nic się nie zmieniło. Ta sama filozofia, to samo szukanie równowagi, ta sama tradycja i szacunek dla kultury przodków. Dlatego prośba do „znawców” azjatyckiego kina kopanego: nie traktujmy widzów jak idiotów.

Przepraszam za ten ton, ale zrobiło mi się zwyczajnie przykro, gdy przeczytałem recenzje filmu „Przysięga”, który został rozjechany przez polską krytykę filmową. Mimo, że jest w tym filmie wiele słabości i potknięć (paradoksalnie jest to siła tego gatunku), warto go bronić.

Baśń to gatunek, któremu wybaczamy wiele, jeśli nie wszystko. O ile oczywiście zostanie dobrze opowiedziana. Chodzi rzecz jasna o tę nieuchwytną „mgiełkę”, która urzecze tak, poddać się urokowi opowieści. Wtedy widz przymknie oko na każde potknięcie twórców filmu. Jeśli chodzi o mnie, Chen Kaige- scenarzysta i reżyser- otrzymuje ode mnie rozgrzeszenie za kiepskie dialogi, patos, zgiełk i chaos. Dlaczego? Bo uwiódł mnie. Proste. Sprawił, że w cyniku odezwało się dziecko, a wiele scen przekładałem wprost na poezję (bardzo proszę, już można się śmiać).

Trzy tysiące lat temu gdzieś, gdzie dziś leżą Chiny istniało Królestwo zapełnione bogami, wojownikami, magią, niewolnikami, odległymi krainami, księżniczkami, generałami. Świat, który choć odległy był podobny do naszego; ta sama żądza władzy, zazdrość, zdrada, podstęp, pragnienie akceptacji i chęć zmiany. I oczywiście potrzeba miłości. Jednocześnie świat brutalny, zdominowany walką o władzę; targany nieustannymi wojnami; świat, w którym szlachetnie urodzony mógł wszystko, a kto miał mniej szczęścia, stawał się niewolnikiem.

Poznajemy bohaterkę, Qingcheng jako dziewczynkę, która przemierza pobojowisko usiane trupami, w poszukiwaniu czegoś do jedzenia. Qingcheng jest córką wieśniaków, bez szans na lepsze życie. Chęć godniejszej przyszłości okazuje się marzeniem, które wpłynie na dalsze losy bohaterki. Wykorzystuje to Bogini, która nieoczekiwanie składa dziewczynce propozycję: może być wiecznie piękna. Jej śpiewny, urzekający, jakby unoszący głos połączony z marzeniami dziewczynki sprawia, że Qingcheng przyjmuje propozycję, nie zdając sobie sprawy z warunku, jaki kryje się za słowami Bogini: każdy, kto pokocha Qingcheng zginie. Po latach, gdy bohaterka jest już piękną kobietą okazuje się, że to, co miało być przywilejem stało się przekleństwem. Na swoje nieszczęście zakochuje się w Rycerzu w Złotej Masce, który ratuje ją przed podstępnym Księciem. Nie wie, że ten, który ją ocalił jest niewolnikiem zastępującym swego pana, Wielkiego Generała rannego w potyczce z nasłanym na niego mordercą. Zdarzenie to powoduje nieoczekiwany splot walki o honor, zazdrość, siłę przeznaczenia, zdradę i odkupienie.

„Przysięga” urzeka. Jak każda dobrze opowiedziana baśń. Mamy tu naiwną szlachetność, naiwny gniew. Wszystko jest tu nieco przerysowane, ale przecież tego wymaga gatunek. Jeśli nie przyjmiemy konwencji, jaką oferują nam tego typu filmy, jeśli nie podejdziemy do filmu Kaige`a z otwartym umysłem, z taką trochę dziecięcą ciekawością- w narzekaniach dojdziemy do ściany. A przecież są tu piękne zdjęcia, ładnie oświetlona scenografia. Znajdziemy sceny, które swym rytmem, kostiumami, choreografią i muzyką urzekają: może być to jedna z początkowych scen, gdy bohaterka, jeszcze jako dziewczynka spotyka Boginię, czy uwolnienie Qingcheng przez niewolnika.

„Przysięga” byłaby nic nie wartą „kopanką”, gdyby nie tradycyjna warstwa filozofii. Oczywiście wszystko w odpowiednich proporcjach, przecież to film głównie rozrywkowy.

Jednak w kraju, w którym twórczość Paulo Coellho robi zawrotną karierę, wartości poruszane w „Przysiędze” mogą rozjaśnić ponurą rzeczywistość III/IV/III Rzeczpospolitej. Choć są to prawdy do bólu banalne- przeznaczenie i jego kształtowanie, wewnętrzna równowaga, wierność ideałom, pragnienie miłości oraz potrzeba akceptacji- zawsze lubimy, by wciąż przypominano nam, jak są ważne.

Nie chcę teoretyzować, analizować, porównywać. Chcę tylko powiedzieć, że ten, kto szuka oddechu, czeka na odrobinę piękna, może i prostego w formie, ale zawsze piękna, powinien obejrzeć ten film. Ten film urzeka.

Dajcie się uwieść.