czasem mnie przygniata poczucie, ze prawie niczego nie kształtujemy. Potem sie otrzasam troche, ale teraz mam poczucie, ze jestesmy na jakims progu – dlatego o tej bezradnosci takim otwartym tekstem napisałam.

(No i weź przestań, ja Cie prosze, z tym wybieraniem sensownych. Listy wyborcze nie Ty układasz ani nie Stary z Lorenzo, prawda?)

zdrowia, szczęścia i pieniędzy życzę...

David Boaz w książce “Liberterianizm” zwrócił uwagę na mnogość relacji, w jakie zachodzi człowiek. I napisał takie zdanie: jedna osoba może być żoną, matką, córką, siostrą, kuzynką, pracownikiem w jednej firmie, właścicielem innej firmie, posiadaczem w jeszcze innej firmie, emerytką wynajmującą mieskzanie, administratorem bloku, aktywistką Małej Ligi (baseballowej), członkiem żeńskiej drużyny harcerskiej, członkiem Kościoła prezbiteriańskiego, lokalnym przedstawicielem Partii Demokratycznej, członkiem stowarzyszenia zawodowego, klubu brydżowego, klubu miłośników Jane Austen, członkiem grupy feministycznej, sąsiedzkiej grupy patrolowej i innych stowarzyszeń.

Gdyby pisał to u nas, to zostałyby mu tylko relacje rodzinne, zawodowe i bycie wynajmnującym mieszkanie. Aktywność społeczna jest u nas na żałośnie niskim poziomie, a to spadek po komuniźmie, gdy określenie “aktywista” kojarzyło się jak się kojarzyło i najuczciwiej było nie robić nic związanego ze sferą publiczną. Tymczasem w takich Stanach partie polityczne to emanacja ruchów oddolnych. Jasne, że pani opisana przez Boaza nie zostaje senatorem, ani gubernatorem. Ale to właśnie ona w remizie, czy w szkole organizuje zebranie lokalnych przedstawicieli Partii, dyskutują kto ich zdaniem nadaje się na kandydata do parlamenty stanowego, wyniki takich zebrań idą do sztabów hrabstwa, stamtąd do stanu. W efekcie politycy nie biorą się z nikąd, tylko w wyniku konkretnych przemyśleń społeczeństwa.

U nas biorą się właśnie z nikąd. Zgraja pętaków, którzy są posłami, bo 30 lat temu leżeli na styropianie, albo z nadania Partii byli sekretarzami gminnymi. I przy wszystkich dzielących urazach łączy ich jedno: zadowolenie z takiego stanu rzeczy. Skoro tak, to po co jakieś programy polityczne, projekty rozwiązań tych, czy innych problemów. Wiedzą co dobre dla obywatela i nie przyjdzie im do głów, by się wyłączności na tą wiedzę pozbyć, bo to nie w ich interesie. Okazaliby się niepotrzebni. A nic konkretnego przecież nie potrafią.

Kiedyś było inaczej. W II RP, przy autorytarnym systemie i społeczeństwie, w którym 1/3 stanowili analfabeci, połowa dorosłych ludzi gdzieś należała. Akcja za, Akcja przeciw, Liga na rzecz tamtego, Liga przeciw tamtemu, stowarzyszenie trzeźwości, Koło Przyjaciół tamtych, Uniwersytet Robotniczy, Stowarzyszenie wspierania kogoś lub czegoś, itd. I z tego rodzili się liderzy, którzy szli do polityki, którzy mieli coś w jakiejś sprawie do zaproponowania. Komunizm to wytępił, a nie da się odrodzić dekretem, To wymaga czasu, więcej niż dwudziestu lat, więcej niż pokolenia. W końcu aktywność ludzi żyjących w II RP nie zaczęła się 11 listopada 1918 roku, tylko była kontynuacją rodzącego się (często w wielkich bólach) od czasów napoleońskich społeczeństwa obywatelskiego, tyle, że funkcjonujących w warunkach zaborczych.

Pozdrawiam

to wazny wątek.

Choć do Tego co piszesz, wprowadzilabym modyfikację taką: aktywność społeczna jest w Polsce całkiem spora. Jest mnóstwo pozarządowych – mniejszych i wiekszych – organizacji, w których ludzie organizuja sie wokól konkretnych spraw. Przez pewien czas sama prowadziłam fundację, więc weszłam w ten swiat i wiem, ze jest całkiem spory.

Problem widzę w tym, że z jednej strony te organizacje bardzo sie opieraja przed przekładaniem wizji, wedle których działaja na jakies konkretne polityczne postulaty. To zapewne naturalna reakcja na praktyki z czasów komuny, kiedy organizacje społeczne były tylko tubą partii.

Z drugiej zaś strony, politycy zaczynaja mieć zakusy, żeby wykorzystywać organizacje pozarządowe – postrzegane w społeczenstwie i cenione jako apolityczne własnie – do swoich partyjnych celów. Tak jest z Leszkiem Balcerowiczem, który uruchomił ostatnio Forum Obywatelskiego Rozwoju, czy Pawłem Piskorskim i jego Stowarzyszeniem dla Warszawy. (Pisalam o tym niedawno dla kwartalnika “Trzeci Sektor”, który wydaje Instytut Spraw Publicznych Leny Kolarskiej-Bobińskiej.)

No i jest trzecia strona: zalezność od finansów, która morduje czasem pomysły aktywistów i wymusza przekształcanie pomysłów w bardziej akceptowalene przez mainstream.

Mnie sie wydaje – i pisałam o tym troche jeszcze w salonie – ze czas partii w ogóle minął. Mnogość artykułowanych interesów jest tak duza, że aby zapenic ludziom poczucie wpływu na decyzje, które ich dotyczą, potrzebne jest myślenie bardziej o procedurach uzgadniania decyzji wobec sprzecznych, wyraźnie wyartykułowanych interesów, niz o partiach które miałyby sie skupiac na samym ich artykułowaniu.

zdrowia, szczęścia i pieniędzy życzę...

To my mamy zmienić system. Jak już będzie zmieniony, to nikogo nie będę skrzykiwał, bo każdy będzie mógł sobie wystartować sam. Stworzymy własną listę i posprzątamy ten bałagan. Tylko potrzeba tych 540, którzy postanowią realizować program ograniczenia państwa, własne pomysły zostawiając na następną kadencję. I to my wpiszemy tych kandydatów na listę. Zgodzi się Pani kandydować?

Pozdrawiam, życząc zdrowia