Dziadek postawił dom. Duży. Pół wsi się podśmiewało, że dworu mu się zachciało. Ganek na tych terenach był zjawiskiem częstym, ale duże, trzyskrzydłowe okna i drewniana podłoga w całym domu – już nie. To – choć grubo po wojnie – były jeszcze czasy strzechy, polepy i wody ze studni. Choć prąd już doprowadzono.

Dużo by opowiadać – dość że dziadka i babcię pamiętam w ich blokowych mieszkaniach w nieodległym mieście. Oddzielnych. Dziadek dojeżdzał, póki miał siły, gospodarki doglądać. Coś siał, coś zbierał. A dom stał pusty.

Trzeba było, by dziadek zmarł, aby do nigdy nie zamieszkałego domu ojciec zaczął przywozić nas na wakacje. Działka zarosła już nie zielskiem, lecz lasem niemal. Wodę trza było nosić ze starej studni, dość daleko, bo jeszcze za zagrzebanymi w zielsku kamieniami węgielnymi po starej chałupie pradziadka. Kuchnia nie była wykończona – więc gotowanie, zmywanie w warunkach polowych. Potem doprowadzono wodąciąg, ojciec zrobił instalację wodną, ogrzewanie. Szambo i ja kopałem. Przez lata wykarczowaliśmy leszczynowy gąszcz, dosadziliśmy nowych drzew. Wieś wie, że my nie tyle miastowi, co swoi, tylko tak na zimę znikamy. Jak bociany. Dom jednak ożywa jedynie na trzy ciepłe miesiące w roku.

Niby nic. Płasko. Pola. Las na horyzoncie. Droga do lokalnego przejścia granicznego. W nocy ciemno. Widać gwiazdy. Droga Mleczna rzeczywiście jak rozlane mleko wygląda. I ten wiatr. Ten wiatr! Jak on szumi w brzozach… Śni mi się czasem. A dom w środku wciąż pachnie żywicznym drewnem.

W tym roku przyjechaliśmy na święta. Sami. Bez moich rodziców.
Ubraliśmy choinkę. Zastawiliśmy uroczysty stół. Łamaliśmy opłatek.
Przyjęliśmy proboszcza. Kto wie, kiedy ostatnio była w tym domu kolęda.

Ojciec opowiadał, że dziadek rozmarzał się czasem: że będzie siadał na ławeczce przed domem, pykał fajeczkę, a przed nim wnuki będą baraszkować. Wnuków tak nie ujrzał. Ale może prawnuki, widziane z niebiańskiej laweczki na przyzbie, cieszą go przez to jeszcze bardziej.

To bardzo smutny obraz: opuszczony dom w Boże Narodzenie.
W tym roku życzenia wesołych świąt miały głębszy sens.

2008 odys
Notka opublikowana na zasadach Creative Commons License.