– A co w sprawie blogosfery, panie referencie?

– Proszę pani, mimo tego, że czasem nie sprawiamy takiego wrażenia, każdy z nas ma jakieś życie, kiedy nie toczy w internecie sporów światopoglądowych albo, prawda, nie komentuje wydarzeń politycznych. Jesteśmy geologami, mężami, kibicami Manchesteru United, lubimy włoską kuchnię i czerwone wino, a tylko dodatkowo, prawda, prowadzimy blog i spieramy się, bądź zgadzamy, z podobnymi do nas awatarami. Ile z codziennego życia, marzeń i gonitwy za chlebem przenosimy do wirtualnego świata, wiemy tylko my sami, i tylko od nas, prawda, zależy ile tego faktycznie będzie. Można jednak zaryzykować twierdzenie, że również tutaj budujemy swoją, prawda, tożsamość, staramy się wypaść przekonująco i możliwie spójnie.

– To chyba dobrze?

– Tak, co do zasady dobrze. Istnieją jednak ograniczenia i każdy awatar jest tylko w części człowiekiem; do internetu zabiera jedynie fragment realnego życia. Raz ten lepszy, raz gorszy, a jeszcze kiedy indziej tworzy się od nowa, starając się zagrać rolę, na którą z jakiegoś powodu nie stać go w innym miejscu.

– Tak bywa, rzeczywiście. Bloger na żywo, to niekiedy spora niespodzianka.

– Właśnie! Internetowa codzienność i kontakty z innymi blogerami modelują nasze oceny, przekonania i reakcje. Proszę Pani, od ręki mógłbym wymienić kilka nicków, które — tak sądzę — miały na mnie nie mniejszy wpływ niż cudem spotkany nauczyciel w liceum albo mądry kolega w pracy…

– Proszę wymienić tych blogerów.

– Niech Pani nie żartuje… Tak… internet nas zmienia, a dyskusje na blogach mogą dać efekt zbawienny, uczynią z nas lepszego człowieka, odsłonią przesłonięte dotąd oczy, albo przeciwnie, jak dotąd byliśmy ślepi, tak ślepi zostaniemy. Chodzi przy tym nie tylko o dostęp do być może rzetelniejszej informacji i zderzenie z trzymającą się kupy logiką, której istnienia nie podejrzewaliśmy, ale przede wszystkim o sprawdzian cech osobowościowych i weryfikację nas samych, takich jakimi faktycznie jesteśmy.

– Czy lubi pan jakiegoś blogera?

– A pani swoje… Cenię blogerów, którzy mają coś do powiedzenia i stoi za nimi cała integralna postać; z wadami, zaletami, ale żywa, myśląca i zdecydowana. Mniejsza o poglądy; taki bloger może być nawet zapaterystą, byleby miał w sobie coś więcej niż głupi upór i cyniczny rechot żerujący na didaskaliach. Odrobina empatii przydałaby się również, ale o nią najtrudniej… Zresztą, co ja cenię jest dla sprawy nieważne. Chodzi o prawo do popełniania błędu, zmiany zdania i wyzwolenia się z tego błędu. Rozumie mnie pani trochę?

– Trochę…

– Trzeba dodać, żeby było uczciwiej, że blogosfera przejęła sporo mechanizmów arcyludzkich, żywcem przeniesionych ze świata realnego. Jednym z nich jest skłonność do “zamykania” blogowych znajomości; gniew na dobre i złe. Bywa, że nie udaje się tego uniknąć, dynamika sytuacji jest taka, że konsekwencji zdarzeń powstrzymać nie sposób. Na drugi dzień jest nam głupio albo nie jest nam głupio; niemniej mechanizm działa, pełniąc rolę zarówno pozytywną (jednoznacznie porządkuje relacje), jak i negatywną (generalnie jest bez sensu; dowodzi, że wcale nie jesteśmy mądrzejsi od naszego polemisty).

– Panie referencie, czy można się z tego jakoś wyplątać?

– Niekiedy; nie zawsze. Chociaż — nie, teoretycznie zawsze, niby zawsze, ale w praktyce potrzeba czasu i dojrzałości. Zostawmy to, mam bowiem do powiedzenia coś ważniejszego.

– Proszę.

– Od kilku dni zastanawiam się nad zachowaniami blogerów, którzy rozmawiają o sprawach, prawda, światopoglądowych, czy wręcz o konkretnych problemach politycznych. Jest dla mnie oczywiste, że w takiej sytuacji nie sposób odciąć się od osobistego doświadczenia, nawyków; każdy z nas już się gdzieś opowiedział, a może nawet dawał, że tak powiem, świadectwo. Trudno odseparować osobisty kontekst, a co za tym idzie, prawda, dyskusja bywa uwikłana w emocje i odruchy samoobronne…

– Proszę zmierzać do rzeczy…

– Dobrze. Zastanawiam się, prawda, jak rozmawiać z blogerem, który prezentuje całkiem inny punkt widzenia już na poziomie założeń, czy też wartości, ale to jeszcze i tak pół biedy, a nawet dobrze, że prezentuje inny punkt widzenia, chodzi mi o to, że muszę, prawda, rozmawiać z nim, wiedząc, o jego wcześniejszych wypowiedziach na blogach, często obraźliwych, karczemnych, podłych, wypowiedziach skierowanych bezpośrednio do grupy, w której — wszystko na to wskazuje — chyba, prawda, się mieszczę. Ja o tym wiem, bo, prawda, coś tam przecież podczytuję… Zatem, bloger przychodzi do mnie grzecznie, normalnie, jakby nic, prawda, i co ja mam robić? No, co? Udawać, że to deszcz, udawać, że jest polemistą na pełnych prawach; uczciwym polemistą, prawda? Że w internecie jest inaczej niż w realu; no, jest inaczej, ale znowu, czy aż tak bardzo, prawda, inaczej? Drugi przykład…

– Tak…

– Przychodzi inny, prawda, bloger i zaczyna rozmowę względnie niegrzecznie, powiedzmy takim zaczepnym komentarzem, który wnosi niewiele, bo nie dotyczy pryncypiów, skupia się natomiast na literówce, nudzie wiejącej z ujęcia, pustej retoryce, nadmiarze ozdobników; słowem — odciąga od tematu i prowokuje awanturę. Jednocześnie nie wygląda na typowego trolla, bo trolla — jak wiadomo — należy ignorować albo ciąć, prawda, bez litości. Trzeci przykład…

– Hm…

– Na czym ma polegać rozmowa, kiedy przychodzi bloger i powtarza za Urbanem, że Nobel powinien przypaść nie tylko Wałęsie, ale również Kiszczakowi i Rakowskiemu? Wyjaśnia, że to oni trzej zmienili Polskę, doprowadzili do okrągłego stołu, założyli demokrację i wolny rynek…

– Od razu walić w mordę!

– O! Ale niestety — nie! Poniekąd nie wypada. Podobno trzeba rozmawiać, dyskutować, spierać się, prawda, na argumenty. I ja to przyjmuję, że trzeba, tylko pytam się: jak? Prawda…

– Panie referencie, wydaje mi się, że pan nie nadaje się do tej roboty. Przykro mi.

– I mnie się tak wydaje. Ale siedzę tu, bo nie chciałbym w przyszłości sam koniom grzywy pleść. Rozumie pani o czym mówię.

– Tym razem trochę rozumiem, ale sądzę, że to jednak nie jest robota dla pana; tu trzeba młodszych, z większym entuzjazmem, lepiej wykształconych. Proszę nie brać tego do siebie, tak po prostu jest. Niedługo będzie nowy rok, niech pan pomyśli, czy czegoś nie zmienić, również w trosce o pana. Dziękuję za wywiad.

– Dziękuję.