Z prostego powodu.
Nie można porównywać ludzi ukrywających Żydów do Ryszarda Siwca.
Ci pierwsi, żeby uchronić żydowskiego sąsiada musieli żyć, nawet w strachu ale żyć.
Siwiec zrezygnował z życia, nikogo nie uratował, niczego nie zmiennił.
Pamiętaj Griszku, że rozmawiamy teraz, a wtedy nikt prawie o jego czynie nie wiedział a nawet jak wiedział, to nie wiązał z celem poświęcenia.
Otóż, Siwiec zginął w męce, teraz to wiemy, tyle, że nawet Czesi niewiele sobie z tego robili.

A ratujący Żydów dawali im życie, codzień, dzień po dniu.
I sobie też.

dla mnie jednak przede wszystkim to była desperacja.
Też mam zdanie jak Igła, nie porównałbym tego do ratowania kogoś.
Ci, co ratowali, musieli żyć.

Może bardziej już pasowałby tu Np. Janusz Korczak czy Maksymilian Kolbe.
Choć ten drugi nawet nie, bo uratował kogoś.
Korczak zaś poszedł umrzeć, poszedł, bo chciał być do końca z tymi, których kochał.
Siwiec poszedł umrzeć, bo chciał wykrzyczeć,co się dzieje.
Obaj wiedzieli, że właściwie ich bohaterstwo czy desperacja niewiele dadzą.
Obaj są symbolami.
Trzeba o nich pamiętać.
Co nie znaczy, że chciałbym, by ktoś ich naśladował.
Naiwnie chciałbym świata, gdzie by ich czyny nie były potrzebne.

Pan nie może porównywać, a ja mogę. Ci, co ukrywali żydowskiego sąsiada, radykalnie zmniejszali swoje szanse na przeżycie w hitlerowskiej rzeczywistości. Nie tylko swoje – zmiejszali także szanse całej swojej rodziny. Z punktu widzenia sensowności takich działan – absolutnie bez sensu. Ale tego nie można tak oceniać.

Zarówno Sprawiedliwi jak i Siwiec, nie godzili się na odarcie własnego życia z pewnych zasad. I jedni i drudzy postawili w imie obrony tych zasad na szali swoje zycie. Zapewne wielu z ochraniających Zydów zapłaciło za to życiem. Ale jednak to zrobili. Dokladnie tak, jak Rysiek Siwiec.

I zaryzykuje teze, że podobnie jak polska rodzina nie robila to dla wdzieczności Zydów, tak i Rysiek Siwiec absolutnie się nie zastanawiał, czy Czesi będą mieli to w dupie i czy resztą obywateli to wstrząsnie. Ofiara Ryśka i ryzyko śmierci przechowywania Zyda bylo indywidualne – nie jako apel do naśladownictwa.

Palach nie ma tu nic do rzeczy, niezależnie że ja o nim wiem a 90% nie wie.

dawanie komuś zycia, w sytuacji gdy to dawanie jest dla mnie i DLA MOICH BLISKICH wyrokiem śmierci a przedtem kaźni, budzi we mnie taki sam paniczny strach, jak odebranie sobie życia przez Siwca. Rozumiesz to Chłopie? To jest dawanie świadectwa siły zasad w ktore się wierzy, przekonania, że są ideały ważniejsze niż fizyczne przetrwanie.
Moge sie z tym nie zgadzać, ocenić że nie dałbym rady, że rodzina i przezycie byłoby ważniejsze niż jakiś tam Zyd – ale mieści się to dla mnie w tym samym obszarze co czyn Siwca. Jest to kwesatia wartościowania, hierarchi zasad. O tym piszę.

Czaujesz to, czujesz spoglądanie co wieczór na rodzine, w sytuacji gdy zamknięty w komórce Zyd w wyniku donosu szmelcownika przyniesie im zagładę? Gdy na podwórku milkna strzały po rozwałce takiej samej rodziny jak Twoja, która ukrywała żydowskie dziecko? Wczuj się Igło, wiem że potrafisz….

Sprowadzasz to do samej fizyczności czynu. Ja staram się ocenić (czy to w ogóle podlega ocenie?), może choć w części poczuć, co się dzieje w głowie takiego człowieka.
Piszesz o ryzykowaniu życia dla uratowania kogoś. Tak to ja bym powiedział, gdybym skoczył do rzeki ratować tonącego (paradoksalnie – jakże często kończy się to śmiercią ratującego). Impuls, chwila.
Decyzja, świadoma i powtarzana każdego dnia i nocy, przez 24h na dobę, aby w rzeczywistości szalejącego terroru, smierci spadającej na niewinnych lub winnych wejścia do złego tramwaju, rzeczywistości w której standardowe normy moralne przestają obowiązywać gdyż ICH STOSOWANIE STAJE SIĘ DLA CIEBIE WYROKIEM ŚMIERCI, jest normalnym wydaniem na siebie właśnie wyroku śmierci, tyle ze w zawieszeniu – do wpadki czy denuncjacji. A te nie są statystycznym ryzykiem, tylko normą.
Jest to w mojej ocenie stanięcie przed lustrem i stwierdzenie, że samo zdziczenie świata i upadek zasad nie stanowią usprawiedliwienia do tego, bym na szali zachowania człowieczeństwa (rozumianego jako ochrona pewnych wartości moralnych) nie położył wlasnego życia. To jest stan umysłu, który popycha do konkretnych działań.
Rysiek Siwiec nie żałował własnego życia. Myślę, że Ci którzy wpadli sprzedani przez jakiegoś skurwysyna i szli na śmierć, też nie żałowali. Nie wiem tego, ale tak myślę. Ktoś mógłby napisać – wierzę w to. Ale to bardziej przekonanie, niż wiara.
Mam nadzieje, że udało mi się wytłumaczyc, o co mi chodzi.

gdyby Chrystus 2 tysiące lat temu zamiast wykonywać swoją misję przez 3 i pół roku od razu się podpalił na którymś placu Jerozolimy?

Każdy ma swój własny odbiór. Dla mnie Siwiec jest postacią tragiczną. Zupełnie nie przemawia do mnie jego manifest. Może znaleźli się ludzie co pomyśleli, że ja tu sobie cicho siedzę, a tam Siwiec się spalił. Może też obeszło ich tyle co wariaci ganiający na golasa po boiskach piłkarskich i krzyczący, że wycina się lasy w Amazonii.

Siwiec stał się symbolem rozpaczy, ale nie mam przekonania, ze mógłby być wzorem. Czy taka postawa jest godna polecenia? Dla mnie sporym nadużyciem jest wyrażenie, że zginął za wolność, że demonstrował przeciw konformizmowi. Owszem demonstrował, ale forma ekspresji jest na tyle przerażająca i odpychająca, że trudno mi uznać bohaterstwo Siwca.

Sam Griszku zwracasz uwagę na fizyczność.
Śmierć Jezusa?
Ok, męka ale jakże inna i uświęcona. No i ma tę zaletę, że nie da się samemu przybić do krzyża.
Samopodpalenie?
Pamiętam mnicha buddyjskiego, który podpalił się w Sajgonie.
Właśnie pamiętam sam akt ale przeciw czemu protestowała już nie.
Przeciw Jankesom, czy przeciw lokalnym łobuzom?
Śmierć przez powieszenie odbierana jest jako hańba.
Strzał w głowę jest raczej dla zdesperowanego wojskowego.
Np. śmierć kpt. Raginisa odbieram jako bohaterską.

A śmierć Siwca budzi moją wątpliwość. Tam była zabawa, dzieci, telewizja, artyści.
Coś mi tu zgrzyta.