“Myślę, że dla Polski o wiele trafniejszym terminem określającym obszar naszych aspiracji jest strefa postjagiellońska niż Europa środkowa. Wspólna historia z ludami Litwy, Białorusi, Ukrainy, a także Łotwy jest rdzeniem jakiejś wspólnoty”

To chyba pierwszy konkret. Dziękuję.

“Wierzę w trwałość uwarunkowań kulturowo-historycznych i chcę tu podkreślić z całą mocą, że Polska odarta ze związków ze wschodem, choćby najtrwalej osadzona na zachodzie — będzie okaleczona. “

Nikt nie kwestionuje, że Polska powinna być obecna na Wschodzie. Prawie każdy większy kraj stara się być obecnym na wymienionym obszarze, ostatnio nawet Francja. Ale czy do tego stopnia, by miał on być dla nas priorytetem?

“Myślę, że możemy jednak co nieco zaoferować innym krajom na terenach dawnej Rzeczpospolitej. Myślę, że mimo wszystko my się wśród nich najbardziej liczymy.
Myślę, że nadajemy się na lidera bardziej niż Niemcy z dwóch przyczyn. Pierwsza — Polak prędzej zrozumie realia Litwy czy Ukrainy, niż Niemiec.”

Wiemy o nich więcej, to prawda. Ale w przypadku Ukrainy ta nasza wiedza o nich ma też swoją ciemniejszą stronę. Kiedy żyliśmy w związku państwowym, jako I RP, CK czy II RP, to właściwie nie było takiego pokolenia Polaków i Ukraińców, które nie wzięłoby się za łby.

“I nie zgodzę się absolutnie, że bardziej powinno nam zależeć na sojuszach z Paryżem i Londynem, niż z sąsiadami. Ten błąd już raz popełnili nasi dziadowie.
Oczywiście, bez zachodu, postjagielloński commonwealth nie ma szans w starciu z Moskwą.” Ale tylko razem możemy mieć taką siłę, by móc w ogóle zaistnieć jako partner, nie wasal zachodu.”

Beck istotnie grał blotkami odległych aliansów. On nie miał wyboru. Czy jednak sojusz z USA nie jest jeszcze odleglejszy? Sama wspólnota postjagielońska szans z Rosją może by i nie miała, a może miała, trudno powiedzieć. To byłoby jakieś 100 milionów ludzi, a ukraińskie siły konwencjonalne są bardzo poważne. Tylko czy naturalnym wnioskiem z przyjęcia takiego planu nie jest konstatacja, że wejście do UE i NATO było błędem, skoro stawia nas to po drugiej stronie barykady niż Ukraina, która miałaby być najważniejsza? Trzeba też zauważyć, że państwo Jagiellonów kładło Moskwę lewą ręką, a z Niemcami w ogóle nie musiało walczyć, bo to nie była ta liga polityczna, gospodarcza i wojskowa, a więc funkcjonowało w dużo bardziej sprzyjających warunkach.

“Ale tylko razem możemy mieć taką siłę, by móc w ogóle zaistnieć jako partner, nie wasal zachodu.”

Ja tam wolałbym, żeby Polska była po prostu Zachodem, a nie jego partnerem, czy wasalem. W końcu przez pierwszą połowę swego istnienia Polska była takim samym Zachodem jak każdy inny. A tu nagle w 1573 roku kronikarze francuscy informowali, że Walezy powrócił z “orientalnego” kraju (określenia “wschód-zachód”, czy “Europa-Azja” nie były jeszcze w modzie). To, moim zdaniem, jest lepsze zabezpieczenie. Za kogo człowiek byłby bardziej gotów walczyć: za brata, czy za najlepszego przyjaciela brata?

“A że jest to wciąż bardziej mglisty projekt, niż fakt — to osobna sprawa”

I to do tego stopnia, że na Białorusi stoją wycelowane w Polskę rakiety.

Pozdrawiam